صندوق مکانیزه فروش

تجهیزات فروش پیشرفته، به‌عنوان مثال صندوق مکانیزه فروش، در برخی از کسب و کارها مانند سوپرمارکت‌ها برای ثبت و پیگیری دقیق اطلاعات فروش به‌کار می‌روند. این صندوق‌ها تحت نظارت و ساماندهی سازمان امور مالیاتی قرار دارند و نقش مهمی در کنترل و جلوگیری از فرار مالیاتی در عملکرد برخی مشاغل دارند.‌‌

در صورت عدم تهیه و ثبت این صندوق‌ها در سامانه، مشاغل موردنظر تحت عنوان “صندوق فروش” با جریمه‌ای به میزان 2 درصد از مجموع فروش خود مواجه خواهند شدند. استفاده از این تجهیزات نه‌تنها به بهبود عملکرد مالیاتی بلکه به ارتقاء سیستم مدیریت فروش نیز کمک می‌کند.

صندوق مکانیزه فروش چیست؟

دولت‌ها همواره تلاش می‌کنند تا با تشویق مشمولین به پرداخت مالیات، نقش مهمی در رشد و پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا کنند. در این راستا، قانون مالیات‌های مستقیم جمهوری اسلامی ایران، انواع مشوق‌های مالیاتی را برای ترغیب افراد به پرداخت به موقع مالیات در نظر گرفته است.

با این حال، به دلیل اینکه برخی افراد این وظیفه را منصفانه نمی‌دانند، سعی در فرار مالیاتی دارند و به دنبال راه‌هایی برای دور زدن پرداخت مالیات هستند. به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی و همچنین تسهیل نظارت بر اظهارات مالیاتی مشمولین برخی مشاغل، دولت طرح صندوق مکانیزه فروش را ایجاد کرده است.

راهکاری مناسب برای جلوگیری از فرار مالیاتی

صندوق مکانیزه فروش یک راهکار است که به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی و بهبود نظارت بر صحت اظهارات مالیاتی در برخی مشاغل معین تدبیر شده است. برای درک بهتر این مفهوم، به ماده ۱۲۱ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران می‌توان اشاره کرد.

تا پایان سال دوم برنامه، وزارت بازرگانی ملزم به هماهنگی با سازمان امور مالیاتی کشور و شورای اصناف کشور، صاحبان مشاغل را براساس اولویت و برای افزایش شفافیت در مبادلات اقتصادی و تشخیص درآمدهای مودیان مالیاتی و مالیات بر ارزش افزوده، به استفاده از سامانه‌های صندوق فروش (مکانیزه فروش) تشویق نماید.

بابت خرید، نصب و راه‌اندازی دستگاه‌های سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) توسط صاحبان مشاغل، معادل هزینه‌های انجام‌شده، از درآمد مشمول مالیات مودیان مزبور، در سال اول استفاده از این سامانه‌ها، قابل کسر خواهد بود.

با توجه به این ماده، برای توضیح اینکه صندوق مکانیزه فروش چیست، می‌توان گفت که این سیاست به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی و ارتقاء شفافیت اقتصادی اجرا می‌شود. طبق این سیاست، مودیان و صاحبان برخی مشاغل موظفند از ابزار و فناوری‌های مخصوصی با عنوان صندوق فروش استفاده کنند تا فروش خود را به صورت مکانیزه ثبت کنند.

با توجه به اینکه هر مودی موظف به استفاده از صندوق مکانیزه فروش می‌باشد، باید مطابق نحوه و مراحل ثبتی که در سامانه tax.gov.ir تعیین شده است، اطلاعات دستگاه صندوق مکانیزه فروش خود را در سامانه سازمان امور مالیاتی وارد کند. با این اقدام، ریزجزئیات درآمد ناشی از فروش او در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار خواهد گرفت. این اقدام به‌این ترتیب امکان فرار مالیاتی یا اظهار درآمدهای خلاف واقع را به حداقل می‌رساند. در ادامه به بررسی کاربردها و مزایای صندوق مکانیزه فروش می‌پردازیم.

مزایای صندوق مکانیزه فروش

مزایا و کاربردهای هر طرح و سیاست مالیاتی که دولت اجرایی می‌کند، با تصویب قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به مالیات، دارای خصوصیات خود هستند و نقش مؤثری در رشد و پیشرفت اقتصادی کشور ایفا می‌کنند. طرح صندوق مکانیزه فروش نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و کاربردهای خاص خود را دارد که به شرح زیر می‌باشند:

– پیشگیری از جرم فرار مالیاتی با تأثیر مستقیم بر کاهش یکی از جرایم مالیاتی.
– ایجاد شفافیت اقتصادی در فعالیت‌های مالی و تجاری.
– تسهیل در نظارت بر اظهارات مالیاتی افراد.
– سرعت بخشیدن به محاسبه و تعیین مالیات عملکرد مشاغل تحت پوشش صندوق فروش مکانیزه.
– افزایش دقت در ثبت اطلاعات فروش باعث کاهش خطاها و همچنین صرفه‌جویی در مصرف برق می‌شود.

پس از بحث در مورد مزایا و کاربردهای صندوق مکانیزه فروش، به توضیحات مربوط به سامانه این صندوق و روش ثبت اطلاعات در سایت مخصوص آن خواهیم پرداخت.

سامانه صندوق مکانیزه فروش

تمام کسب و کارهایی که طبق قوانین مالیات مستقیم موظف به استفاده از صندوق مکانیزه فروش هستند، باید اطلاعات دستگاه فروش خود را در سامانه مربوط به این امر ثبت کنند. در این بخش، به معرفی سامانه صندوق مکانیزه فروش، که به آن سامانه اظهارنامه مالیاتی نیز گفته می‌شود، می‌پردازیم.

سایت مخصوص سازمان امور مالیاتی با آدرس tax.gov.ir یا سامانه صندوق مکانیزه فروش، یک پلتفرم الکترونیکی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور طراحی و ایجاد شده است. این سامانه امکان ثبت اطلاعات صندوق مکانیزه فروش را به صورت آنلاین فراهم می‌کند.

خدمات ارائه شده در سایت tax.gov.ir یا سامانه صندوق مکانیزه فروش به مسائل مختلف محدود نیست و متقاضیان می‌توانند از خدماتی نظیر پرداخت الکترونیکی قبوض مالیاتی، ثبت اظهارنامه مالیاتی، دریافت کد اقتصادی یا کد رهگیری مالیاتی، استعلام بدهی و مشاهده پرونده مالیاتی به صورت آنلاین استفاده کنند.

 

مشاغل مشمول

ماده 121 از قانون برنامه 5 ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران به وظیفه سازمان امور مالیاتی اشاره دارد. این وظیفه شامل تدریجی و بر اساس اولویت، تعیین صاحبان مشاغلی است که باید از سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) استفاده کنند. این تعیینات تا پایان شهریور هر سال، از طریق اعلام کتبی و رسمی از سوی سازمان امور مالیاتی، به اتحادیه صنفی مرتبط و همچنین انتشار در یکی از روزنامه‌های کشور صورت می‌گیرد. اعمال این تصمیمات از ابتدای فروردین سال بعد اجرا می‌شود.

بر اساس این ماده، مشاغل مشمول استفاده از صندوق مکانیزه فروش از طریق اعلام سازمان امور مالیاتی و اتحادیه صنفی معین مشخص می‌شوند. هر ساله، مودیان و مشاغلی که ملزم به نصب پایانه‌های فروشگاهی و ثبت اطلاعات در درگاه ملی خدمات مالیاتی my.tax.gov.ir هستند، از طریق اطلاعیه کتبی و رسمی به اطلاع عموم می‌رسد.

لیست مشاغل موظف به استفاده از صندوق مکانیزه فروش شامل:

– سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر
– فروشندگان لوازم صوتی و تصویری
– فروشندگان انواع رایانه و قطعات سخت‌افزاری
– فروشندگان ماشین‌های اداری و تجهیزات مربوط
– فروشندگان لوازم خانگی
– هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌ها
– تالارهای پذیرایی، رستوران‌ها و فروشندگان غذا
– مشاوران املاک و مستغلات
– داروخانه‌ها
– و…

در مرحله بعدی این مقاله، نحوه ثبت اطلاعات در سامانه صندوق مکانیزه فروش و جریمه عدم انجام این اقدام توسط مودیان موظف به استفاده از این سامانه را بررسی خواهیم کرد.

 

ثبت صندوق مکانیزه فروش

در مقالات قبلی به تشریح مشاغلی که موظف به استفاده از صندوق مکانیزه فروش هستند، پرداختیم. در این بخش، به بررسی نحوه ثبت اطلاعات در صندوق مکانیزه فروش خواهیم پرداخت.

برای ثبت اطلاعات در صندوق مکانیزه فروش یا سامانه tax.gov.ir، مشاغل ملزم به اقداماتی هستند. ابتدا، مودیان باید کد رهگیری مالیاتی خود را در اختیار داشته باشند. این کد را می‌توانند با انجام فرآیندهای ثبت نام و پیش‌ثبت نام الکترونیکی دریافت کنند و پرونده مالیاتی خود را تشکیل دهند.

مراحل ثبت صندوق مکانیزه فروش در سامانه به شرح زیر است:

1. باز کردن مرورگر و وارد کردن آدرس tax.gov.ir جهت دسترسی به سامانه ثبت صندوق مکانیزه فروش.
2. از قسمت خدمات اصلی مالیاتی، گزینه “ثبت صندوق فروش و حافظه مالیاتی” را انتخاب کنید.

با انجام این مراحل، مشاغل قادر به شروع فرآیند ثبت صندوق مکانیزه فروش خود در سامانه مالیاتی خواهند بود.

در این مرحله، با استفاده از نحوه ثبت اطلاعات در صندوق مکانیزه فروش، باید نام کاربری و رمز عبوری که هنگام ثبت نام در سامانه سازمان امور مالیاتی دریافت کرده‌اید، وارد شوید. این اطلاعات از طریق فرآیند ثبت نام در سایت سازمان امور مالیاتی به دست آمده و حالا می‌توانید آنها را در فرآیند ثبت اطلاعات صندوق مکانیزه فروش مورد استفاده قرار دهید.

گام بعدی در فرآیند ثبت اطلاعات صندوق مکانیزه فروش، انتخاب گزینه اطلاعات سیستم فروش می‌باشد. این اقدام جزء مراحل مهم در فرآیند ثبت اطلاعات و تنظیمات مربوط به صندوق فروش است.

در ابتدا، نوع صندوق فروش مورد استفاده خود را در فرآیند ثبت اطلاعات مشخص کنید.

سپس، در ادامه نحوه ثبت صندوق مکانیزه فروش در سامانه را ارائه می‌دهیم.

در گام اول از مراحل ثبت اطلاعات صندوق فروش، اطلاعات مرتبط با صندوق را، از جمله بارکد، نام، و سایر مشخصات مرتبط را، در فیلدهای مربوط وارد نمایید.

بررسی می‌شود که نحوه ثبت صندوق مکانیزه فروش در سامانه چگونه است.

در مرحله بعدی این فرآیند، جزئیات بیشتری در مورد نحوه ثبت صندوق مکانیزه فروش در سامانه را بررسی خواهیم کرد.

 

عواقب عدم نصب صندوق مکانیزه فروش

در ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، قانونگذار بخشودگی‌های مالیاتی برای افرادی که از صندوق مکانیزه فروش استفاده می‌کنند را مورد توجه قرار داده است. در تبصره همین ماده، جرایم عدم نصب و استفاده از صندوق مکانیزه فروش نیز تعیین شده است.

تبصره ماده 169 قانون مالیات های مستقیم اعلام می‌کند: “ده درصد از مالیات اظهاری عملکرد افرادی که ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه شده‌اند، به شرط رعایت آیین‌نامه‌های اجرایی مربوط، برای دو سال اول، بخشوده می‌شود. عدم اجرای این تبصره موجب تعلق جریمه‌ای به میزان دو درصد از فروش می‌گردد.”

پس از بررسی این ماده، مشخص می‌شود که جریمه عدم نصب صندوق مکانیزه فروش به اندازه دو درصد از فروش مودیانی است که این تکنولوژی را نادیده می‌گیرند و اجرای آن را انجام نمی‌دهند.

سوالات متداول

تعریف صندوق مکانیزه فروش چیست؟

با هدف افزایش شفافیت مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی، دولت سیاست صندوق مکانیزه فروش را در مالیات عملکرد قرار داده است. این سیاست به برخی از مشاغل تعیین شده اجباریات ایجاد کرده و آنها را ملزم به استفاده از سیستم مکانیزه فروش نموده است. جزئیات این سیستم و تدابیر مربوط به آن در متن مقاله به تفصیل بررسی شده‌اند.

سامانه صندوق مکانیزه  فروش چیست؟

جزئیات سامانه صندوق مکانیزه فروش که مکمل سایت سازمان امور مالیاتی با آدرس tax.gov.ir می‌باشد، در متن مقاله به دقت بررسی شده است.

 

نرم افزار صندوق مکانیزه فروش چیست

تحقیقات نشان داده است که استفاده از صندوق مکانیزه فروش به منظور ثبت اطلاعاتی همچون خرید و فروش، موجودی کالا، و نگه‌داری هزینه در یک واحد شغلی، بهبود قابل توجهی در اجرای قوانین و مقررات مالیاتی ایجاد کرده است. این سامانه، به عنوان یک راهکار موثر در بهبود فرآیند رسیدگی به امور مالیاتی در کشورهای مختلف، مورد استفاده قرار گرفته است.

برای اجرای این سامانه، نرم‌افزار سامانه صندوق فروش باید ویژگی‌های زیر را فراهم کند:

1. برای شروع، از صدور صورتحساب با رعایت مفاد ماده 12 آیین‌نامه استفاده کنید.
2. اطلاعات صورتحساب خرید و فروش کالا/خدمت با دقت ثبت و ذخیره شود.
3. محاسبات دقیق مالیات و عوارض بر اساس قوانین مربوطه را انجام دهید.
4. اطلاعات موجودی بر روی حافظه مالیاتی با رعایت مفاد بند (ت) ماده (1) آیین‌نامه را با صندوق مکانیزه فروش ثبت کنید.
5. در صورت قطع ارتباط با حافظه مالیاتی، اخطار مناسب را ارسال کنید.
6. در صورت قطع ارتباط با حافظه مالیاتی، جلوگیری کنید تا صورتحساب فروش صادر نشود.
7. امکان تهیه گزارش‌های آنی و دوره‌ای با اطلاعات فروش، مالیات و عوارض دریافتی را فراهم کنید.
8. برای اشخاص مشمول، بخشودگی ده درصدی از مالیات ابرازی عملکرد به مدت دو سال اول اعمال شود.
9. هزینه‌های نصب و راه‌اندازی سامانه در سال اول با کسر معادل از مالیات بر درآمد (عملکرد) افراد مشمول  کسر گردد.
10. پوشش دقیق موارد ماده 2 و ماده 3 از آیین‌نامه اجرایی ماده 71 قانون نظام صنفی را انجام دهید.
11. امکان انتخاب نرم‌افزار براساس نیازها و شغل مشاغل را با استفاده از صندوق مکانیزه فروش در اختیار کاربران قرار دهید.
12. ثبت خرید و فروش کالا، انبارداری (موجودی کالا) و حسابداری صاحبان مشاغل با دقت انجام شود.
13. استفاده از یک بانک اطلاعاتی قابل اعتماد برای جلوگیری از مشکلات مرتبط با اطلاعات را در نظر بگیرید.
14. برقراری ارتباط با رابط‌های نرم‌افزاری سازمان امور مالیاتی کشور را به عنوان یک ویژگی اساسی مدنظر قرار دهید.
15. تهیه خروجی‌های متنوع براساس استانداردهای سازمان امورمالیاتی به منظور ارائه گزارشات دقیق و جامع انجام دهید.
16. محاسبه خودکار مالیات بر ارزش‌افزوده و عوارض با توجه به نوع کالا و خدمات را با صندوق مکانیزه فروش انجام دهید.
17. استفاده از کد کالا و خدمات (ایران کد) به عنوان

یک مورد ضروری در صورتحساب و سامانه فروش را در نظر بگیرید.
18. قابلیت سفارشی‌سازی نرم‌افزار برای هر رسته شغلی بر اساس دسته‌بندی ماده 96 قانون مالیات مستقیم را با صندوق مکانیزه فروش انجام دهید.
19. داشتن کنترل و دسترسی به موجودی کالا در هنگام فروش و در طول دوره مالی به منظور جلوگیری از مشکلات احتمالی را در نظر بگیرید.
20. بررسی وضعیت دستگاه‌های جانبی متصل به صندوق فروش به منظور اطمینان از عملکرد صحیح کل سیستم را با صندوق مکانیزه فروش در نظر بگیرید.