بورس

امروز شاهد گسترش بورس و سرمایه گذاری در زندگی افراد هستیم. اما قبل از سرمایه گذاری در بورس ابتدا باید شناخت کامل و کاملی از مفاهیم و دانش بورس داشته باشیم.
بازار سهام بازاری است که دارایی های مختلف در آن معامله می شود. بهتر است قبل از شروع این راه، بازار سهام و رویدادهای آن را بشناسید و بازارهای آن را تجزیه و تحلیل کنید تا مفاهیم بورس را درک کنید و پاسخ سوالات خود را دریافت کنید.

شاید شما هم تا بحال از خود پرسیده باشید که اصلا بورس چیست ؟  در پاسخ به این سوال باید بگوییم که ایده ایجاد بورس زمانی مطرح شد که برخی از بازرگانان اروپایی در تجارت خود ضرر کردند ، بنابراین راه حلی برای جلوگیری یا به حداقل رساندن آن ارائه دادند. به همین دلیل ، برخی از بازرگانان افراد خاصی را در فعالیت های خود سهیم و دخیل کردند تا سود و زیان خود را با هم تقسیم کنند.

بورس چیست ؟

امروزه اغلب کلمه بورس را می شنویم و می دانیم که سرمایه گذاری در بورس نیاز به آموزش و دانش کامل دارد اما قبل از آموزش ابتدا باید به این سوال پاسخ داد که بورس چیست، بدانید
بورس که نام دیگرش بهابازار است. به آن بازار ساختاری گفته می شود که در آن افراد می توانند به روش های مختلف مانند دارایی های مالی، دارایی های واقعی، دارایی های فیزیکی و دارایی های کاغذی تجارت کنند.
به عبارت دیگر واکنش بورس چیست؟ باید بگوییم بازاری وجود دارد که قیمت کالاها، خرید و فروش، قراردادهای آتی و اوراق بهادار در آن انجام می شود. یعنی برای مبادله دارایی های مالی، حقیقی، کاغذی و فیزیکی مانند: زمین، سهام، اوراق مشارکت و … بین فروشندگان و خریداران ارتباط برقرار می شود.

بازار بورس

برای پاسخ به این سوال و کسب اطلاعات در مورد مفهوم بازار بورس، بهتر است با واژه بازار آشنا شوید و بدانید که این کلمه شامل چه مواردی می شود. چه نوع معامله ای؟
بازار مکانی است که در آن خرید و فروش بین خریداران و فروشندگان با شرایط خاصی صورت می گیرد. بنابراین برای پاسخ به این سوال که بورس چیست؟ می توان گفت بازار سهام جایی است که مردم می توانند سهام خود را در آن معامله کنند.
بازار بورس می تواند فیزیکی یا آنلاین باشد. بازار سهام انواع مختلفی دارد که در زیر به توضیح انواع بورس می پردازیم.

تاریخچه بازار بورس

تا به حال متوجه شده اید که بازار بورس بازار سهام چیست، اکنون می خواهیم تاریخچه آن را برای شما تعریف کنیم. برخی از تجار اروپایی در تجارت خود متحمل ضرر شدند و پس از بحران به دنبال راه حلی برای خروج از بحران بودند.
نتیجه راه حل این بود که معامله گران در فعالیت های تجاری خود با برخی افراد یا سایر معامله گران همکاری می کنند. همچنین می توانند در سود و زیان هایی که ممکن است برایشان اتفاق بیفتد، مشارکت داشته باشند. این تجربه برای معامله گران موفقیت آمیز بود و منجر به ظهور بازار بورس شد.

پس از موفقیت، استفاده از آن در کشورهای دیگر طولی نکشید. در ایران در سال 1315 ه.ش اولین مطالعات بازار انجام شد. در همان سال مردی از بلژیک در مورد بورس تحقیق کرد و این قانون را به مقامات ارائه کرد.
پس از آن در سال 1341 کمیسیونی در وزارت بازرگانی تشکیل شد و اولین قرارداد ایجاد بورس منعقد شد. اما در سال 1345 قانون ایجاد بازار معاملات در مجلس به تصویب رسید.

چگونگی رشد بورس

این تجربه به قدری موفقیت آمیز بود که به تدریج همه کارآفرینان می خواستند فعالیت های تجاری خود را از این طریق این روش که امروزه ما به آن بورس می گوییم ادامه دهند. به ویژه، بورس برای کسانی که در فعالیت های اقتصادی در مقیاس بزرگ فعالیت می کردند سودمندتر و بسیار مناسب شده بود. به تدریج رویه عملکرد بورس در دنیا قانونی شد و به ایجاد شرکت های سهامی تبدیل شد . اولین آزمایش بورس شامل ایجاد یک شرکت سهامی در روسیه بود ، در این روند که مربوط به سال  1353 است شرکت تصمیم گرفت که کالا را از شمال اروپا به آسیای شرقی و چین بدون عبور از آفریقا ببرد و این شغلی بود که احتمال ضرر دهی و نابود شدنش بسیار زیاد و پرریسک بود.

نخستین بازار بورس

در قرن هفدهم اولین بورس اوراق بهادار جهان در شهر آمستردام هلند تاسیس شد و امروزه اکثر کشورهای جهان دارای بورس هستند.
پس از تصویب قانون بورس در سال 1345، ایران توانست اولین بازار بورس ایران را در بهمن ماه 1346 راه اندازی کند و از آن روز تا کنون مکان هایی وجود داشته است که افراد مبادله و معامله می کردند.

مزایای بورس

به نظر شما مزیت های بازار بورس چیست؟ البته سرمایه گذاری در بورس دارای مزیت‌های است که می تواند افراد را به سمت فعالیت های بورسی جذب کند و نقش مهمی در زندگی آنها داشته باشد. به همین دلیل می خواهیم برای آگاهی کامل و جامع شما، مزایای سرمایه گذاری و فعالیت بورس را از دو منظر مختلف یعنی خرد و کلان بررسی و ارزیابی کنیم.

انواع بازار بورس

حالا که می‌دانیم بورس و بازار بورس چیست، می‌توانیم درمورد اناوع بازار بورس صحبت کنیم. بیایید به انواع بازارهای بورس جهانی بپردازیم، که به مردم امکان می دهد فعالیت های بازار سهام را به شیوه ای قدرتمند و منسجم انجام دهند و با موفقیت در بازار سهام معامله کنند.
بازار سهام به طور کلی به چهار دسته تقسیم می شود که هر کدام عملکرد منحصر به فرد خود را دارند و در هر دسته فقط کالاهای خاصی خرید و فروش می شوند. انواع بازارهای سهام جهانی عبارتند از:

• بورس اوراق بهادار
•  فرابورس
• بورس انرژی
• بورس کالا

بورس اوراق بهادار

انواع دارایی های مالی در بورس اوراق بهادار معامله می شود. در واقع به بیان ساده تر، در بورس اوراق بهادار تهران، افراد فقط می توانند دارایی های مالی مانند: سهام شرکت، اوراق مشارکت، وجوه نقد، اوراق قرضه و گواهی سپرده را معامله کنند.
در سازمان بورس اوراق بهادار تهران شرکت های پذیرفته شده از نظر شفافیت، نقدینگی، درصد سهام شناور آزاد، سودآوری و … به بازار اول و دوم تقسیم می شوند که تفاوت شرکت های بازار اول و دوم در تعداد سهامداران است.

فرابورس

Over The Counter که به اختصار OTC نامیده می شود به گونه ای عمل می کند که فرآیند پذیرش شرکت ها با حداقل شرایط و ضوابط در کمترین زمان ممکن برای ورود به بازار انجام می شود.
تنها هدف یک شرکت فرابورس ساماندهی و مدیریت بازارهایی است که شرایط ورود به بورس را ندارند و تمایل به ورود به بازار را دارند.
در مجموع ذکر این نکته ضروری است که فرابورس بر کلیه فعالیت ها و عملیات مالی شرکت های بورس، فرابورس، بورس انرژی و بورس کالا به عنوان شعبه ناظر نظارت دارد.

بورس انرژی

بازار بورس انرژی یک بازار رقابتی بین خریداران و فروشندگان است که تعداد آنها نیز زیاد است و قیمت حامل های انرژی بر اساس معاملات خریدار و فروشنده تعیین و متعادل می شود.
همانطور که قبلا ذکر شد، معاملات دارایی جداگانه و منحصر به فرد در هر یک از صرافی ها انجام می شود. معاملات انرژی مانند نفت، گاز، برق و … در بازار بورس انرژی صورت می گیرد.

بورس کالا

بازار آخر، بازار کالا است. بورس‌های کالا، بازارهای یکپارچه و قوی هستند که در آن تولیدکنندگان ابتدا کالاها و کالاهای خود را عرضه می‌کنند، کارشناسان تجارت کالا، کالاهای موجود را تحلیل و ارزیابی می‌کنند و سپس قیمت‌ها را تعیین می‌کنند.
یکی از مزیت های بورس وجود نهادهای نظارتی برای کنترل بازار است. محصولات خام و فرآوری نشده مانند پسته، زعفران و غیره.
لازم به ذکر است برای ورود به بازار معامله ابتدا باید ثبت نام کرده و کد معامله دریافت کنید. نحوه ثبت نام در صرافی برای افراد شامل:

• اسکن تمامی صفحات شناسنامه
• تصویر پشت و رو کارت ملی
• تکمیل فرم درخواست که شامل مشخصات هویتی می‌باشد
• معرفی به بانک از طرف کارگزاری و افتتاح حساب وکالتی نزد بانک ملت
• تکمیل اطلاعات مالی
• ثبت نام در سامانه جامع انبارها
• تنظیم فرم قرارداد آنلاین کالا
• ثبت نام در سامانه سجام ir
• وارد نمودن مشخصات مشتری
• ثبت نام در سامانه امور مالیاتی به عنوان مودی مالیاتی
• ثبت نام در سامانه جامع تجارت ایران (ntsw.ir)

شیوه عملکرد بورس

برای آشنایی با روند کار در سیستم بورس باید بدانید که طریقه عملکردش به شکل است که برخی از بازرگانان بورس سرمایه لازم را تامین می کنند و هرکس به نسبت سرمایه خود در سود و زیان شرکت شریک می شود و این کار با موفقیت و به بهترین شکل ممکن در عملیات های قانونی بورس انجام می شود. بعدها با گسترش تجارت در اروپا، به منابع مالی بیشتر و شرکای بیشتری برای بورس نیاز بود. به همین دلیل ، نهادهایی برای ایجاد روابط بین سرمایه گذاران و سرمایه خواهان مورد نیاز بودند. چنین مؤسساتی تأسیس شد و نام  بورس  بر آن نهاده شد.

 

تاریخ شکل گیری اولین بازار بورس در دنیا

اولین بازار بورس اوراق بهادار جهان در قرن هفدهم و در شهر آمستردام کشور هلند تأسیس شد و امروزه اکثر کشورهای جهان دارای بازار سهام مختص به خودشان ولی در ارتباط جهانی هستند. بورس در ایران نیز در سال 1345 و از طریق تصویب قانون بورس اوراق بهادار تشکیل و از پانزدهم بهمن ماه 1346 لازم الاجرا شد. در اصل بورس یک کلمه فرانسوی به معنای کیف است. و لازم است بدانید که  تاریخچه کلمه بورس به قرن پانزدهم باز می گردد.

تاریخچه شکل گیری کلمه بورس

در قرن 15 میلادی تجار و بازرگانان شهری به نام بروژ در شمال غربی بلژیک در مقابل خانه ثروتمندی به نام واندر بورس در میدانی به نام تربرگه جمع شدند و شروع به خرید و فروش محصولات مختلف خود کردند. و آنان محصولات خود را از طریق مزایده . به دیگران ارائه و به خرید و فروش میپرداختند. از آن روز به بعد به مکانهایی که مردم محصولات خود را در آن جا بفروشند و همینطور اقدام به خرید کالایی دیگر بکنند و از این طریق به کسب درآمد و سود بپردازند بورس گفته می شود.

فلسفه اصلی تشکیل بورس و سهام در جهان

فلسفه اصلی تشکیل بازار بورس جهان ، تجمیع سرمایه و تامین مالی شرکت ها و پروژه های آنها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونی، مستمر و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل بورس در این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده مشارکت، تقسیم سود و زیان احتمالی بین شرکا است. که هدف اصلی تشکیل بورس در اصل همین و به این شکل است.

 

سهم یا سهام در بورس چیست؟

اگر سرمایه بورس را در سرمایه گذاری های مشترک به قسمت های مساوی تقسیم کنیم، هر قسمت یک سهم می شود. این سهم میزان مشارکت ، تعهدات و منافع مالکان در شرکت با مسئولیت محدود را نشان می دهد. سهامدار در بازار بورس نمی تواند به نسبت سهم خود مالک قسمتی از دارایی شرکت باشد. در عوض، او همان حق و حقوقی را دارد که مقدار سهام بورسش در شرکت دارا است. بر اساس این حق در بازار بورس ، سهامداران در بورس می توانند از سود شرکت استفاده کرده ، در مجامع رای گیری عمومی شرکت در باره سیاست های شرکت در بورس رای دهند و در صورت انحلال دارایی شرکت را با هم شریک خواهند کرد.

تقسیم بندی سهام شرکت ها در بورس
به طور کلی، سهام شرکت ها در بورس به دو دسته تقسیم می شود: \”سهام مشترک\” و \”سهام ممتاز\”. سهام ممتاز شرکت در بورس که در ایران غیرقابل انتقال است ، نوعی بدهی است که شرکت به دارنده سهام ممتاز بدهکار می شود و معمولاً دارای نرخ بهره ثابت در بورس است.

اما سهام عادی موجود در بازار بورس دارای نرخ بازده یا سود ثابتی نیست و بیانگر مالکیت سهامداران بورس بر منافع و حقوق شرکت می باشند. اگر سرمایه شرکت های سهامی عام (با حداقل 5 سهامدار) را بر 1000 ریال در بورس تقسیم کنیم، تعداد سهام بورس آنها به دست می آید.

 

حل مشکلات بزرگ سهام در بازار توسط بورس

بورس مشکل بزرگ دیگری را حل کرده است، بنابراین می توان گفت که حل این مشکل باعث گسترش سرمایه گذاری در بورس و در نتیجه توسعه و پیشرفت سریع کشورهای جهان شده است.  اما مشکل اینجاست که اگر افراد مختلفی که با سرمایه های متفاوت وارد بورس شوند و در فعالیت های بزرگ اقتصادی شرکت بورس شرکت کنند، اگر بخواهند سهام و سرمایه خود را به قیمت مناسب در بورس بفروشند، هر وقت تصمیم گرفتند باید چه کار کنند؟

مثال حل مشکلات بزرگ در بازار توسط بورس و سهام بورس

مثلاً اگر فردی 100 سهم در بورس به ارزش 125 میلیون در یک شرکت سیمانی داشته باشد و امروز تصمیم به فروش آن ار در بورس داشته باشد، چگونه می تواند ارزش سرمایه بورس خود را تعیین کند؟ چگونه می تواند هزینه شرکت را محاسبه کند تا ارزش سهام خود را بر اساس آن تعیین کند؟ چه مدت، چند نفر و چه مقدار پول برای پروژه در بورس مورد نیاز است؟ بورس ها این مشکل را حل کرده اند و راهی را ایجاد کرده اند که همه کسانی که سهام دارند و هر روز سهامی را برای فروش انتخاب می کنند، خودشان بدانند که قیمت سهام چقدر است، حتی اگر نمی دانند یا تصمیم به فروش دارند. او می تواند قیمت روز سهام را بداند. شاخص های بورس نیز نشان دهنده نتیجه بازار سهام است. علاوه بر سود، یکی از مزیت‌های سرمایه‌گذاری در بورس این است که می‌توانیم با سرمایه کمتری وارد بازار شویم، بنابراین برای شروع و کسب تجربه نیازی به از دست دادن سرمایه نیست.

مزایای استفاده سهام در بورس

مزایایی که بازار سهام و بورس به همراه دارد فقط برای سرمایه گذاران نیست. بلکه می تواند به وضعیت اقتصادی کل جامعه کمک کند زیرا امکان سرمایه گذاری بورس را برای کسانی که بودجه کمتری دارند فراهم می کند و بورس با کنترل نقدینگی در جامعه روند توزیع عادلانه ثروت را عملی می کند. اگر مردم با سرمایه اندک به بورس بیایند و در آن سرمایه گذاری کنند، علاوه بر اینکه از رکود پولشان جلوگیری می کنند ، به رشد صنعت و فعالیت شرکت های مختلف نیز توسط بورس کمک خواهد شد.

 

کارگزاری بورس چیست؟

درست مانند مراجعه به یکی از شعب بانک های مورد تایید بانک مرکزی برای افتتاح حساب بانکی یا مراجعه به شعب شرکت های بیمه مورد تایید بانک مرکزی برای بهره مندی از یکی از خدمات صنعت بیمه. برای افتتاح عملیات های بورسی خود و یا شروع خرید و فروش در بورس و  بازار بورس و سرمایه گذاری در آن، باید به یکی از کارگزاران قانونی بورس مراجعه کنید. در واقع باید با مراجعه به کارگزاری بورس ، فرم مشخص شده توسط موسسه را پر کرده و در سامانه سجام بورس ثبت نام کنید و پس از آن ظرف دو روز کاری کد یکتا بورس شما صادر می شود که به آن کد بورس می گویند که حاوی کلمه عبور و نشانه شناسایی بورسی شما است

خرید و فروش سهام بورس با کد بورسی.

شما عزیزان پس از صدور کد بورسی می توانید سهام را در بورس خرید و فروش کنید. در واقع کارگزاران بورس به عنوان واسطه بورس عمل می کنند تا بتوانید به راحتی معاملات بازار بورس را شناسایی درک و انجام دهید ( توجه داشته باشید که ثبت نام در دفاتر کارگزاری بورس رایگان است و فقط برای ثبت نام در سامانه سجام هزینه از شما دریافت می شود ) شما سفارش خود را به صورت آنلاین، اینترنتی یا از طریق سامانه معاملات حضوری بورس ثبت کنید و سپس کارگزار معاملات را از طرف شما در بازار بورس انجام می دهد.

معرفی نقش کارگزار در بورس

برای درک بهتر نقش کارگزاری در بورس ، بیایید فرض کنیم که شرکت های کارگزاری بورس وجود ندارند . در این صورت برای انجام معاملات در بورس باید در ساعات بازار دائماً در ساختمان مرکزی بورس در خیابان حافظ حاضر می‌شدید و درخواست خود را در میان جمع کثیری از معامله‌گران بورس که در حال حاضر بیش از یک میلیون نفر هستند، ارائه می‌کردید. و قبلاً در میان جمعیت تبلیغ موجودی می کردید و با تلاش بسیار درخواستتان محقق میشد ، در حالی که با حضور کارگزار بورس می توانید به راحتی با قیمت و تعداد دلخواه سهام بورس سفارش دهید و سپس تمامی فعالیت ها به صورت خودکار انجام شده و خرید یا فروش انجام می شود

 

معنی شاخص در بورس چیست ؟

شاخص بورس اغلب در اخبار و رسانه ها با عنوان ) شاخص سهام بورس تهران ) شناخته می شود. شاخص بورس کل یکی از پرکاربردترین شاخص ها در بین معامله گران و سرمایه گذاران بورس است. این شاخص کل قیمت و بازده سود سهام شرکت ها در بورس را نشان می دهد. به عبارت دیگر، نوسانات شاخص بورس نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در سهام بورس است. بگذارید برای شما مثالی بزنم. فرض کنید سهام یک شرکت بورسی را خریداری می کنید. در این صورت، تغییر در عملکرد کلی سهام برابر با بازده سهام بورس شما خواهد بود. بنابراین، شاخص هم تغییرات قیمت سهام و هم سود سالانه پرداختی شرکت ها را در بورس محاسبه می کند.

 

معنی سبد سهام چیست ؟

مجموعه ای از سهامی که سرمایه گذار در بورس خریداری می کند سبد بورس نامیده می شود. در واقع، سبد بورس به این واقعیت اشاره دارد که شما باید سرمایه خود را بر روی چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهید. یک ضرب المثل رایج در دنیا وجود دارد که می گوید: \”همه تخم مرغ های خود را در یک سبد قرار ندهید\” این اصلاح را می توان برای نمونه کارها در بورس اعمال کرد. بیایید با استفاده از یک مثال ساده مفهوم سبد سهام بورس را روشن کنیم. تصور کنید 20 میلیون تومان برای سرمایه گذاری در بورس اختصاص می دهید و بین چهار سهم مختلف تقسیم می کنید. در این صورت شما یک سبد سرمایه گذاری تشکیل داده اید.

 

آیا می دانید عرضه اولیه سهام در بورس چیست؟

به تاریخ اولین عرضه سهام شرکت در بورس عرضه اولیه سهام در بورس گفته  می شود که طی آن درصد معینی از کل سهام شرکت برای اولین بار در بازار بورس عرضه می شود.

تجربه نشان می دهد که تقریباً همه عرضه های اولیه سهام در بورس  ها موفق هستند. به یاد داشته باشید که عرضه اولیه یک شرکت به این معنی نیست که شرکت تازه شروع به کار در بورس کرده است. اما این بدان معناست که اخیرا مجوز خرید و فروش سهام در بورس صادر را دریافت کرده است .  گاهی شرکت های دولتی با سال ها تجربه نیز در پیشنهاد عرضه اولیه در بورس شرکت می کنند. شرایط خرید و فروش سهام در عرضه اولیه بورس اندکی با شرایط سهام عادی بورس متفاوت است.

کلام آخر ( بازار بورس )

بازار بورس یک بازار منسچم است که در آن افراد می توانند به اشکال مختلف مانند دارایی های مالی، دارایی های واقعی، دارایی های فیزیکی، دارایی های کاغذی و غیره معامله کنند.
بازار سهام مکانی است که افراد می توانند معاملات سهام خود را انجام دهند. بازار سهام می تواند فیزیکی یا آنلاین باشد. در نهایت اگر سوال یا نظری در مورد مقاله بورس دارید، چیست؟ اگر دارید، با ارسال نظر با ما تماس بگیرید.

شماره تماس: 09120927647

جهت مشاوره سایر امور در خصوص امور مالیاتی یا تنظیم اظهارنامه مالیاتی و دیگر موضوعات می‌توانید با کارشناسنان مانا حساب تماس حاصل نموده و درباره موضوعات مختلف سوالات خود را مطرح نمایید.